We horen het vaak: “Je hebt pijn omdat je een slechte houding hebt.” Maar klopt dat wel? Hoewel houding invloed kan hebben op hoe je lichaam zich voelt, is het zelden de enige of zelfs de belangrijkste oorzaak van pijn. In dit blog leg ik uit waarom je houding vaak niet de boosdoener is, en wat wél aan de basis ligt van veel pijnklachten.
Inhoudsopgave:
De mythe van de ‘slechte houding’
In onze maatschappij wordt onze houding vaak gezien als dé oorzaak van rugpijn, nekklachten of andere ongemakken. Je hoort misschien dat je rechtop moet zitten, je schouders naar achteren moet houden of je hoofd perfect boven je lichaam moet positioneren. Hoewel een ergonomische werkplek of een bewuste houding prettig kan zijn, is het belangrijk om te begrijpen dat pijn meestal niet ontstaat door hoe je zit, staat of beweegt.
Onderzoek ondersteunt deze visie. Studies tonen aan dat er geen directe relatie is tussen een ‘slechte’ houding en pijnklachten. Bijvoorbeeld, een systematische review gepubliceerd in het tijdschrift Pain (2019) concludeerde dat er geen significant bewijs is dat een gebogen of voorovergeleunde houding in verband staat met rug- of nekpijn. Mensen met een ‘perfecte’ houding kunnen net zo goed pijn ervaren als mensen met een minder rechte houding.
Wat veroorzaakt dan wél pijn?
Pijn is complex en wordt beïnvloed door meerdere factoren. Hier zijn enkele veelvoorkomende oorzaken die vaak over het hoofd worden gezien:
- Spanning en stress
Chronische spanning in je spieren door stress, zorgen of emotionele belasting kan leiden tot pijn. Dit heeft niets te maken met je houding, maar alles met hoe je lichaam reageert op druk en spanning. - Disbalans in het lichaam
Een scheef gewricht of overbelaste spieren kunnen ervoor zorgen dat je lichaam harder moet werken om te compenseren. Dit kan leiden tot pijnklachten, zelfs als je houding ‘perfect’ lijkt. - Een verstoorde spier-breinconnectie
Als je spieren en brein niet goed samenwerken, reageert je lichaam minder efficiënt. Dit kan leiden tot onnodige spanning en vermoeidheid in je spieren, wat pijn veroorzaakt. - Bewegingsarmoede
Langdurig in één positie blijven, zoals zitten achter een bureau, kan stijfheid en ongemak veroorzaken. Het probleem is niet je houding zelf, maar het gebrek aan variatie in beweging.
Wat kun je doen om pijn te voorkomen of te verlichten?
Als houding niet de enige oorzaak is van pijn, wat kun je dan doen? Hier zijn enkele praktische tips:
- Blijf in beweging
Variatie is belangrijker dan een ‘perfecte’ houding. Sta regelmatig op, rek je uit en wissel van houding om je spieren soepel te houden. - Luister naar je lichaam
Pijn is een signaal. Neem het serieus, maar wees niet bang. Schrijf op wanneer je pijn voelt en zoek naar patronen. - Werk aan ontspanning
Spanning en stress kunnen een grote rol spelen bij pijn. Ademhalingsoefeningen, mindfulness of een wandeling in de natuur kunnen helpen om je lichaam te kalmeren. - Laat je klachten onderzoeken
Als pijn blijft aanhouden, kan het helpen om verder te kijken naar wat er in je lichaam speelt. Misschien is er een disbalans of een andere oorzaak die aangepakt kan worden.
De sleutel tot herstel:
Het is tijd om afscheid te nemen van de mythe dat een ‘slechte houding’ verantwoordelijk is voor al je klachten. Pijn heeft vaak meerdere oorzaken en vraagt om een brede, holistische aanpak. In mijn praktijk kijk ik naar jouw lichaam als geheel, zodat we samen de oorzaak van jouw pijn kunnen achterhalen en aanpakken.
Houding kan een rol spelen, maar is zelden het hele verhaal. Door te focussen op balans, variatie en herstel, kun je werken aan een lichaam dat sterker en vrijer voelt.